“Zira Her Gelen Gün, Geçmiş Günden Daha Kötü Olacaktır” Hadisinde Hilafetin Geri Dönüşü Hadisiyle Çelişen Bir Şüphe Var mıdır?

SORU-CEVAP

“Zira Her Gelen Gün, Geçmiş Günden Daha Kötü Olacaktır” Hadisinde Hilafetin Geri Dönüşü Hadisiyle Çelişen Bir Şüphe Var mıdır?

بسم الله الرحمن الرحيم

Soru-Cevap

“Zira Her Gelen Gün, Geçmiş Günden Daha Kötü Olacaktır” Hadisinde Hilafetin Geri Dönüşü Hadisiyle Çelişen Bir Şüphe Var mıdır?

Soru:

Zübeyr İbn Adî hadisinde şöyle dedi: أَتَيْنَا أَنس بن مالكٍ رضي اللَّه عنه فشَكوْنا إليهِ ما نلْقى من الْحَجَّاجِ. فقال: اصْبِروا فإِنه لا يأْتي زمانٌ إلاَّ والَّذي بعْده شَرٌ منه حتَّى تلقَوا ربَّكُمْ سمعتُه منْ نبيِّكُمْ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ “Enes İbni Malik Radıyallahu Anh’a gittik ve Haccac’ın zulmünden şikayet ettik. Bunun üzerine (Enes) şöyle dedi: “Rabbinize kavuşana kadar sabredin; zira her gelen gün, geçmiş günden daha kötü olacaktır.” Ben bunu Peygamberiniz Sallallahu Aleyhi ve Sellem’den duydum.” [Müslim rivayet etti]

Bu hadisin sıhhati nedir? Şayet hadis sahih ise sizden açıklamanızı rica ediyorum.

Cevap:

Öncelikle cevabın açıklığa kavuşması için usuldeki iki hususu hatırlatayım:

1- Şayet delillerde bir çelişki şüphesi varsa, delillerin arasının cem edilmesi yoluna gidilir; çünkü delillerin ikisiyle amel etmek, onlardan birini ihmal etmekten daha evladır.

2- Şayet delillerin cem edilmesi mümkün değilse, tercih kaidelerine göre deliller arasında tercih yoluna gidilir.

Şimdi sorunuza cevap verelim:

Buhari, Zübeyr İbn Adî’nin şöyle dediğini tahric etti: أَتَيْنَا أَنَسَ بْنَ مَالِكٍ، فَشَكَوْنَا إِلَيْهِ مَا نَلْقَى مِنَ الحَجَّاجِ، فَقَالَ: «اصْبِرُوا، فَإِنَّهُ لاَ يَأْتِي عَلَيْكُمْ زَمَانٌ إِلَّا الَّذِي بَعْدَهُ شَرٌّ مِنْهُ، حَتَّى تَلْقَوْا رَبَّكُمْ» سَمِعْتُهُ مِنْ نَبِيِّكُمْ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ “Enes İbni Malik Radıyallahu Anh’a gittik ve Haccac’ın zulmünden şikayet ettik. Bunun üzerine (Enes) şöyle dedi: “Rabbinize kavuşana kadar sabredin; zira her gelen gün, geçmiş günden daha kötü olacaktır.” Ben bunu Peygamberiniz Sallallahu Aleyhi ve Sellem’den duydum.” Bu hadis, her gelen günün geçmiş günden daha kötü olacağını ifade etmektedir.

Bu hadiste, diğer hadislerle çelişen bir şüphe olmasına gelince;

a- Onda, kendisinden daha önceki ceberrut/zorba saltanat döneminden daha hayırlı olan Hilafetin geri dönüşü hadisiyle çelişen bir şüphe vardır:

Ahmed Müsnedi’nde Huzeyfe İbn-u Yeman’dan şöyle dediğini tahric etmiştir: (Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: ...ثُمَّ تَكُونُ مُلْكاً جَبْرِيَّةً فَتَكُونُ مَا شَاءَ اللَّهُ أَنْ تَكُونَ ثُمَّ يَرْفَعُهَا إِذَا شَاءَ أَنْ يَرْفَعَهَا ثُمَّ تَكُونُ خِلَافَةً عَلَى مِنْهَاجِ النُّبُوَّةِ» ثُمَّ سَكَتَ“Daha sonra ceberrut/zorba bir saltanat olacaktır. O da Allah’ın dilediği kadar devam edecektir. Ardından Allah dilediği zaman onu ortadan kaldıracaktır. Sonra, Nübüvvet Metodu üzere Hilafet olacaktır.” Sonra da sustu.”).

b- (Rasul Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in Ehl-i Beyt’inden) yeryüzü daha önce zulümle dolduktan sonra yeryüzünü adaletle dolduracak Mehdi’nin zuhur edeceği hadisiyle de çelişen bir şüphe vardır:

Taberi Mucemu’l Kebir’de, Abdullah İbn Mesud Radıyallahu Teala Anh’dan şöyle dediğini tahric etti: Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: لا تَقُومُ السَّاعَةُ حَتَّى يَمْلِكَ رَجُلٌ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي، يُوَاطِئُ اسْمُهُ اسْمِي، يَمْلأُ الأَرْضَ عَدْلاً وَقِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً “(Araplar) Ehl-i Beyt’imden bir adam tarafından yönetilmedikçe kıyamet kopmayacaktır; onun ismi benim ismime benzeyecek; zulüm ve haksızlıkla dolu olan yeryüzünü adalet ve insafla dolduracaktır.

c- Aynı şekilde daha önce Deccal’in kötülüğünün varlığından sonra İsa Aleyhisselam’ın ineceği hadisiyle de çelişen bir şüphe vardır:

Taberi Kebir’de, Semure İbn-i Cündeb Radıyallahu Teala Anh’dan, Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in şöyle dediğini tahric etti: إِنَّ الْمَسِيحَ الدَّجَّالَ يَلْبَثُ فِي الأَرْضِ مَا شَاءَ اللَّهُ، ثُمَّ يَجِيءُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ صَلَّى اللُّه عَلَيْهِ مِنَ الْمَشْرِقِ، مُصَدِّقاً بِمُحَمَّدٍ صَلّى اللهُ عَلَيْهِ وَعَلَى مِلَّتِهِ، ثُمَّ يَقْتُلُ الْمَسِيحَ الدَّجَّالَ “Şüphesiz Deccal Allah’ın dilediği kadar yeryüzünde kalacak, sonra doğudan Meryem oğlu İsa Sallallahu Aleyhi gelecek, Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem ve dinini tasdik edecek, sonra Mesih Deccal’i öldürecektir.

Her gelen gün geçmiş günden daha kötü olacak hadisinde, zamanının öncekinden daha hayırlı olacağını ve ondan daha kötü olmayacağını ifade eden bu hadislerle çelişen bir şüphe vardır… Başta da belirttiğim gibi şayet mümkünse (delillerin arası) cem edilir, şayet mümkün değilse tercih etme yoluna gidilir… Bu hadisler üzerinde tefekkür edildiğinde (delillerin arasını) cem etmenin mümkün olduğu ortaya çıkmaktadır; zira Buhari’nin (her gelen gün geçmiş günden daha kötü olacaktır) şeklindeki hadisinin genel olmadığı, aksine daha önceki durumların dışındakilere yani Nübüvvet Minhacı üzere İkinci Raşidi Hilafetin geri dönüşünden öncekilere özel olduğu anlaşılmaktadır… Sanki bu, Buhari’nin Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem’den şöyle buyurduğunu tahric ettiği Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem’in şu hadisiyle örtüşmektedir: خَيْرُ النَّاسِ قَرْنِي ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ ثُمَّ يَجِيءُ مِنْ بَعْدِهِمْ قَوْمٌ تَسْبِقُ شَهَادَتُهُمْ أَيْمَانَهُمْ وَأَيْمَانُهُمْ شَهَادَتَهُمْ “En hayırlı insanların bulunduğu asır benim bulunduğum asırdır sonra onlardan sonra gelenler, sonra yine onlardan sonra gelenlerdir. Sonra onlardan sonra öyle bir kavim gelecek ki şahitlikleri yeminlerini; yeminleri de şahitliklerini geçecektir.” Aynı şekilde Müslim şu lafızla tahric etmiştir: خَيْرُ النَّاسِ قَرْنِي ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ ثُمَّ الَّذِينَ يَلُونَهُمْ - فَلَا أَدْرِي فِي الثَّالِثَةِ أَوْ فِي الرَّابِعَةِ قَالَ - ثُمَّ يَتَخَلَّفُ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ تَسْبِقُ شَهَادَةُ أَحَدِهِمْ يَمِينَهُ وَيَمِينُهُ شَهَادَتَهُ “En hayırlı insanların bulunduğu asır benim bulunduğum asırdır sonra onlardan sonra gelenler, sonra yine onlardan sonra gelenlerdir. -Ravi dedi ki: Üçüncüde mi, yoksa dördüncüde mi bilemiyorum- onlardan sonra (kötü) bir nesil gelecek. Birinin şehadeti yeminini, yemini de şehadetini geçecektir.” Yine İbn-i Ebi Şeybe Musannef’inde, Ebi Bürde’den o da babasından şöyle dediğini tahric etti: Allah’ın Rasulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur: وَأَصْحَابِي أَمَنَةٌ لِأُمَّتِي فَإِذَا ذَهَبَ أَصْحَابِي أَتَى أُمَّتِي مَا يُوعَدُونَ “Ashabım ümmetimin güvencesidir. Ashabım gidince ümmetimin başına vaat edilen şeyler gelir.” Böylece Raşidi Hilafet yeniden geri dönünceye kadar zaman Allah’ın Rasulü ve Ashabına ne kadar yakın olursa, hayır daha çok ve kötülük daha uzak olacaktır. Dolayısıyla onda (Raşidi Hilafet), ceberrut/zorba saltanat döneminde olan daha önceki kötülük yerine hayır geri dönecektir.

Doğal olarak her gelen günden kastedilen yani ondaki çoğunluk olup çoğunluğun aksine bireylerin ortaya çıkması değildir. Örneğin Halife Ömer İbn-i Abdulaziz, Ümeyye oğullarından olan Halifelerin dışında adaletliydi, sonra Abbasi ve Osmanlı dönemindeki bazı Halifeler H. 1342 M. 1924 yılında Hilafet sona erene kadar büyük kötülüğün olduğu ceberrut/zorba saltanatı takip ettiler, sonra da Nübüvvet Minhacı üzere Hilafet yeniden geri dönecek ve onunla birlikte hayır doğacaktır. وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ * بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ“O gün Allah’ın zafer vermesiyle müminler sevinecektir. Allah, dilediğine yardım eder. O, mutlak güç sahibidir, çok merhametlidir.” [Rum 4-6]

Bu meselede benim için racih olan budur. Bilen ve hüküm verenlerin en hayırlısı Allah’tır.

Kardeşiniz

Ata İbn Halil Ebu Raşta

H. 13 Rabiu’l Âhir 1443 M. 18/11/2021

PDF'i indirmek için tıklayınız

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu siz yapın!
Yorumunuz başarıyla gönderildi. Editör onayından geçtikten sonra sayfada yayınlanacaktır.
Yorumunuz iletilirken bir hatayla karşılaşıldı. Lütfen daha sonra tekrar deneyiniz.